2022'ye girerken İsveç'in gündeminde ne var?

Yılın bu ilk makalesi ile siz Bisikletli Gazete okurlarına 2022'ye girerken İsveç gündemini özetleyeceğim. Gerçi Türkiye gündemi gibi çok hareketli ve neredeyse her saat değişen bir gündem değil, ama olsun.  

 

Hüseyin Mirza Karagöz 

hmkaragoz@hotmail.com

 

HALK DA SİYASET DE NOEL TATİLİNDE 

İsveç'te Noel arifesine girerken genel olarak halk da politikacılar da ve hükümet de Noel Bayramı'nı sakin bir şekilde kutlarlar. Noel haftasında ve hatta yılbaşında ekranlarda pek siyasetçi göremeyiz. Bu gelenek bu yıl da bozulmadı. İki haftadır ne bir bakanı ne bir parti başkanını ekranlarda gördük. Hatta başbakan dahi ortalarda görünmedi. "Ara günler" dediğimiz Noel ile yılbaşı arasında ulaştırma bakanı, yollardaki buzlanma vesilesiyle trafik kazaları konusunda açıklamalarda bulundu.

 

ELEKTRİK VE BENZİN FİYATLARI HIZI KESMİYOR

Bunun dışında, elektrik ve akaryakıt fiyatların yüksekliğinden dolayı enerji bakanı da açıklama yaptı. Ayrıca, Ringhals Nükleer Elektrik santralinde geçici bir arızadan dolayı reaktörün biri otomatik olarak durmuştu. Dün itibariyle santral tam kapasite ile çalışmaya başladı. Bu arada elektrik fiyatlarındaki yükselişin santralle alakası yoktur. 

 

"KÖTÜ ŞANS KURABİYESİ BAKANI"

İsveç’te bu dönem, Türkiye'deki gibi ne enflasyon ne faiz ne de döviz gündem oldu. Bu yüzden, "Faiz sebep, enflasyon sonuçtur" diyen eğlenceli bir siyasetçi de maalesef olmadı. Çünkü İstatistik Kurumu (scb.se) Kasım ayında enflasyon oranını 3,6% olarak duyurdu. İsveç'te hükümet veya ekonomistler ekonomiden bahsetmediler, ama İsveçli ekonomist Erik Meyersson, Hazine ve Maliye bakanı Nureddin Nebati'nin "FED'in sahipleri 5 ailedir" açıklaması üzerine sosyal medya hesabından Nebati için “Kötü şans kurabiyesi bakanı” yorumu yaptı.

 

COVİD CAN ALICI EN SICAK GÜNDEM

Bütün dünyada olduğu gibi İsveç'te de en çok pandemi ve yeni ortaya çıkan Omigron varyantı konuşuluyor. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü sürekli uyarılar yapıyor ve yeni önlemler alıyor. Hükümet, Noel öncesi kalabalıkları önlemek için birçok kısıtlama getirdi ve tavsiyelerde bulundu. Bu yüzden de birçok lokantada toplu Noel yemekleri iptal edildi. Buna rağmen, hastanelerde tedavi gören hasta sayısı bütün ülkede çok arttı. Yoğun bakım doluluk oranı son altı ayın en yüksek oranına ulaştı.

 

Acil servis doktoru Lina Stålhane'un P4 Stockholm radyosuna yaptığı açıklamada başkent Stockholm'de bütün acil servis ve yoğun bakım servislerin tamamen dolduğunu söyledi. Bu arada Covid-19'a yakalananlarda da çok büyük artışlar tespit edildi. Sağlık yetkilileri, artışın nedenini Noel kutlamaları vesilesiyle insanların büyük gruplar halinde bir araya gelmesine bağlıyorlar.

 

KRAL VE KRALİÇE'NİN COVİD TESTİ POZİTİF ÇIKTI

Üç aşılarını yaptıkları halde İsveç Kralı 16. Şarl Gustaf ve eşi Kraliçe Silvia’nın 4 Ocak günü yaptıkları Covid testleri pozitif çıktı. Noel'i torunlarıyla birlikte kutladıkları için saraydan yapılan açıklamada, virüsün çocuklardan kendilerine geçmediği ve nasıl bulaştığının tespit edilmeye çalışıldığı belirtildi.  

 

YILIN GÜNDEMİ SEÇİM 2022

2018 genel seçiminden bu yana geçen üç yıl içinde İsveç Parlamentosu beş defa başbakan seçmek için oylama yaptı. Stefan Löfven'den sonra ikinci defa seçilen ve ilk kadın başbakan olan Magdalena Andersson'un kurduğu azınlık hükümeti görevine devam ediyor. Partiler de sonbahar aylarında yaptıkları kongrelerle ve seçim konferansları ile seçim programlarını ve aday listelerini netleştirdiler. İsveç'te seçim takvimi 28 şubattan itibaren işlemeye başlayacak.

 

Magdalena Andersson, Sosyal Demokrat İşçi Partisi Başkanı ve başbakan olduktan sonra partisine ilgi bir hayli arttı. Şu anda kendisine olan güveni en üst düzeyde gözüküyor. Uzmanlar bu yüksek ilgi ve sempatinin oya dönüşeceğini tahmin ediyorlar. 

 

İsveç'te seçim barajı % 4 ve şu anda sekiz partinin mecliste temsil hakkı bulunuyor. Anketlere göre Yeşiller ve Liberal partileri sınırda gözüküyorlar. 

Siyaset bilimci Jenny Madestam'a göre Yeşiller Partisi, çevre sorunlarını dile getirerek belki barajı rahat aşabilir, ama 1934 yılında kurulan köklü bir parti olan Liberal partisinin barajı aşmasının çok kolay olmayacağı düşünülüyor.

YENİ ANKETİN SONUÇLARI ÇOK ÇARPICI

5 Ocak günü yılın ilk anket sonuçları yayınlandı. Bu ankete göre;

- Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne ilgi daha da artmış ve %31,3 olmuş.

- Yeşiller Partisi biraz daha düşerek %3,4 ve Liberaller de daha çok düşerek%2,2 seviyesine inmiş. Seçimde bu şekilde oy almaları durumunda meclise giremiyorlar.

- Sağ blokun en büyük partisi olan Muhafazakârlar üçüncü sıraya düşerek yerini ırkçı İsveç Demokratlarına (SD) bırakmışa benziyor. Detaylara baktığımızda ise muhafazakar seçmenin ırkçı partiye kaydığı görülüyor.

- Böylece ırkçı SD yükselmeye devam ederek İsveç’in en büyük ikinci partisi konumuna geliyor.

 

11 Eylül günü nasıl bir meclis aritmetiği ortaya çıkacağı şimdiden merak konusu.

Herkese sağlıklı ve mutlu bir yıl dilerim.